Նախագահ Սերժ Սարգսյանի պետական այցը Սինգապուրի Հանրապետություն

Նախագահ Սերժ Սարգսյանը պետական այցով մարտի 27-ի երեկոյան ժամանել է Սինգապուրի Հանրապետություն:

Մարտի 28-ին Հանրապետության ղեկավարը հանդիպում է ունեցել Սինգապուրի բարձրագույն ղեկավարության՝ Նախագահ Թոնի Տան Քեն Յամի, վարչապետ Լի Սյան Լունի հետ, ինչպես նաև մասնակցել է Սինգապուրի բիզնես ֆեդերացիայի անունից ի պատիվ Հայաստանի նախագահի տրված ճաշին, որին ներկա են եղել այդ երկրի խոշոր գործարարներն ու ամենաազդեցիկ կորպորացիաների ղեկավարները:

Սինգապուրի և Հայաստանի նախագահները քննարկել են երկու երկրների միջև տարբեր ոլորտներում համագործակցությունը զարգացնելու, հայ-սինգապուրյան քաղաքական երկխոսությունն ակտիվացնելու ուղղությամբ հնարավոր քայլերը: Սինգապուրի նախագահ Թոնի Տան Քեն Յամի խոսքով, չնայած երկու երկրները դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատեցին քսան տարի առաջ, հայ-սինգապուրյան կապերը գոյություն ունեն 150 տարուց ավելի. հայերն են Սինգապուրում տպագրել առաջին թերթը, հիմնել առաջին քրիստոնեական եկեղեցին: Սերժ Սարգսյանի դիտարկմամբ, Սինգապուրն արագ զարգացած հաջողված պետության լավ օրինակ է բազմաթիվ երկրների, այդ թվում՝ Հայաստանի համար: Նախագահները երկուստեք ցանկություն են հայտնել, որ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման հոբելյանական այս տարին նշանավորվի նաև որպես Հայաստանի և Սինգապուրի միջև համագործակցության ընդլայնման ու ամրապնդման տարի: Երկու երկրների նախագահները խոսել են կրթության, գիտության, քաղաքացիական ծառայության ոլորտներում համագործակցության, սինգապուրյան փորձը Հայաստանում ներդնելու մասին:

Սինգապուրի վարչապետ Լի Սյան Լունի հետ Նախագահ Սերժ Սարգսյանի հանդիպմանն անդրադարձ է եղել հատկապես երկու երկրների միջև տնտեսական կապերի ամրապնդմանը:

Վարչապետ Լի Սյան Լունի խոսքով, փոքր երկրները միջազգային հարաբերությունների ուղեգիծը չեն որոշում, բայց հետևում են միջազգային կանոններին: Երկրի չափերը, վարչապետի համոզմամբ, զարգացման խոչընդոտ լինել չեն կարող: Այդ իմաստով, ըստ նրա, պատահական չէ, որ երկու երկրներն էլ մասնակցել են Սեուլի միջուկային անվտանգության գագաթնաժողովին:

Հայաստանի նախագահի և Սինգապուրի վարչապետի հանդիպմանը ևս երկուստեք ընդգծվել է Սինգապուրի պատմության ընթացքում հայ համայնքի ունեցած նշանակալի դերակատարումը: Հատկապես հիշելով հայ գործարարների բարի համբավը և Սինգապուրում 19-րդ դարի վերջին առևտրային հարաբերությունները զարգացնելու գործում նրանց ունեցած յուրահատուկ առաքելությունը՝ Լի Սյան Լունը ցանկություն է հայտնել վերականգնված տեսնել հայ-սինգապուրյան տնտեսական սերտ կապերը:

Սինգապուրի «Իստանա» նստավայրում պաշտոնական բանակցությունները եզրափակվել են փաստաթղթերի ստորագրմամբ: Մասնավորապես, ստորագրվել են Փոխըմբռնման հուշագիր Հայաստանի Հանրապետության կառավարության և Սինգապուրի Հանրապետության կառավարության միջև մշակույթի ոլորտում համագործակցության մասին և Համաձայնագիր Հայաստանի Հանրապետության կառավարության և Սինգապուրի Հանրապետության կառավարության միջև դիվանագիտական և ծառայողական անձնագրեր ունեցող անձանց համար մուտքի արտոնագրի պահանջի փոխադարձաբար վերացման մասին:

Պետական այցի շրջանակներում Նախագահ Սերժ Սարգսյանն այսօր այցելել է նաև Սինգապուրի բուսաբանական այգի, որտեղ տեղի է ունեցել այդ երկրի ազգային խորհրդանիշը համարվող ծաղկի՝ «Սինգապուրյան խոլորձի» անվանակոչության արարողությունը: Այսպիսի միջոցառումներ Սինգապուրում տեղի են ունենում ի պատիվ երկրի բարձրաստիճան հյուրերի և անվանի գործիչների: Վերոնշյալ արարողակարգին Հայաստանի նախագահի մասնակցությունը մեկ այլ խորհուրդ ևս ուներ. «Վանդա Միսս Ջոակիմ» անունը կրող խոլորձի տեսակը, որը հայտնի է նաև որպես «Սինգապուրյան խոլորձ» կամ «Ալոհա արքայադստեր խոլորձ», իր անվանումն ստացել է` ի պատիվ Սինգապուրում բնակվող հայազգի ծաղկաբույծ Ագնես Ջոակիմի (Աշխեն Հովակիմյան), ով հայտնաբերել է այս ծաղկատեսակը: Ագնես Ջոակիմը (Աշխեն Հովակիմյան) ծնվել է 1854թ. ապրիլի 7-ին Սինգապուրում` Բարսեղ և Ուրելիա Ջոակիմների (Հովակիմյան) ընտանիքում:

Նախագահ Սերժ Սարգսյանը պատվո հյուրերի գրքում իր գրառման մեջ այս կապակցությամբ նշել է. «Բնության այս հրաշքը` «Վանդա Միսս Ջոակիմ» խոլորձը, իր մեջ ամփոփում է նույնքան ներդաշնակություն և գեղեցկություն, որքան հատուկ է Սինգապուրին և նրա ժողովրդին: Հպարտ եմ, որ Սինգապուրի ազգային ծաղիկը կրում է հայազգի ծաղկաբույծ Ագնես Ջոակիմի անունը: Չէ որ գեղեցիկի հանդեպ իր քնքուշ սիրով Ագնեսը հայերիս անունը առհավետ միահյուսեց Սինգապուրի ժողովրդի պատմությանը: Թող որ այս չքնաղ ծաղիկը նաև հայ-սինգապուրյան բարեկամության հարատևության խորհրդանիշը լինի»:

Հանրապետության ղեկավարը Սինգապուրի ամենաազդեցիկ կորպորացիաների և երկրի խոշոր բիզնես ներկայացուցիչների հետ հանդիպման ժամանակ քննարկել է Հայաստանում ներդրումներ անելու հեռանկարները: Սինգապուրի գործարար շրջանակների ներկայացուցիչները հետաքրքրվել են հատկապես տեղեկատվական տեխնոլոգիաների, հեռահաղորդակցության, առողջապահության, քաղաքաշինության և քաղաքաշինական ծրագրավորման, ՀԷԿ-երի շինարարության, աղբահանության և ջրային ռեսուրսների կառավարման ոլորտներում Հայաստանի հետ համագործակցության հնարավորություններով: Նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ հանդիպմանը պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել, որ առաջիկայում Սինգապուր կայցելեն նաև հայ գործարարները` բանակցություններն ու մտադրություններն ավելի որոշակի ծրագրերի վերածելու նպատակով:



***



Ի պատիվ պետական այցով Սինգապուրի Հանրապետությունում գտնվող Նախագահ Սերժ Սարգսյանի՝ Սինգապուրի նախագահ Թոնի Տան Քեն Յամի անունից մարտի 28-ին տրվել է պետական ընթրիք: Իր բաժակաճառում Նախագահ Սարգսյանը նախ երախտագիտություն է հայտնել Սինգապուրի նախագահին և երկրի իշխանություններին ջերմ հյուրընկալության համար, ապա անդրադարձել հայ-սինգապուրյան հարաբերությունների ավանդաշատ պատմությանը, ներկային և խոստումնալից հեռանկարին: Նախագահ Սարգսյանը խոսել է նաև երկու ժողովուրդների բարեկամական կապերի մասին, որոնք խոր արմատներ ունեն:

«Չնայած սակավությանը, հայերն իրենց արժանի ներդրումն են ունեցել Սինգապուրի հասարակական և տնտեսական կյանքի ամենատարբեր ոլորտներում, ինչը, իմ որակմամբ, նաև ձեր ժողովրդից ներազդվելու արդյունք է: Չէ՞ որ փոքր քանակն ու բարձր որակը մեծապես ներհատուկ է Սինգապուրի տաղանդաշատ ժողովրդին:

Խորապես շնորհակալ ենք Սինգապուրի կառավարությանը հայ համայնքի, ինչպես նաև իր տարածքում գտնվող հայկական պատմական ժառանգության հանդեպ ցուցաբերվող ուշադրության համար: Կարծում եմ, որ այսօր էլ Սինգապուրում գոյություն ունեցող ոչ մեծ հայ համայնքը իր դրական ներգրավվածությամբ երկրի տնտեսական, քաղաքացիական և մշակութային կյանքում, նպաստում է հայ-սինգապուրյան հարաբերությունների կառուցման գործին:

Հայ համայնքի գործոնը լավագույնս վկայում է այն մասին, որ Սինգապուրում բազմամշակութային հասարակությունը կայացել է: Ինչպես նաև վկայում է այն մասին, որ Սինգապուրի քաղաքացին ոչ թե գնահատվում է ըստ էթնիկ կամ կրոնական պատկանելության, այլ ըստ օրինապաշտության, կրթվածության, շնորհալիության և աշխատասիրության:

Տիկնա՛յք և պարոնա՛յք,

Խոսեցի հայ-սինգապուրյան պատմական առնչությունների մասին, հայ համայնքի մասին, մեր ժողովուդներին միացնող արժեքների ու հատկանիշների մասին: Սակայն անկեղծորեն ասեմ՝ մեր հավակնություններն այսօր շատ ավելին են: Եվ կարծում եմ՝ վերոնշյալ բոլոր հանգամանքները կարծր հիմք են ստեղծել որակական նոր մակարդակի`միջպետական հարաբերությունների զարգացման համար:

Հայ-սինգապուրյան հարաբերություններում որակական նոր փուլ ազդարարեց 2009թ. Սինգապուրի հիմնադիր վարչապետ պրն. Լի Կուան Յուի այցը Հայաստան: Հայաստանը խորապես տպավորված է Սինգապուրի քաղաքական, տնտեսական և հասարակական առաջընթացով: Տնտեսական բարեկեցություն և սոցիալական արդարություն ապահովող ազգային մոդելի ստեղծման առումով Հայաստանը բազմաթիվ դասեր ունի քաղելու սինգապուրյան փորձից: Այս կապակցությամբ թույլ տվեք հիշատակել պարոն Լի Կուան Յուի Երևանում տված իմաստուն խորհուրդը, որը շատ վառ է մնացել իմ հիշողության մեջ. «Դուք պետք է կրթեք մարդկանց, ստիպեք ապրել և մտածել առաջին կարգի աշխարհի քաղաքացու պես: Ձեր հայացքն ուղղեք դեպի Եվրոպա, Ամերիկա և ես կասեի` դեպի Արևելյան Ասիա»: Մի՞թե կարող էի չհետևել այս բյուրեղյա խորհրդին»,-ասել է Նախագահ Սերժ Սարգսյանը:

Ընդգծելով, որ երկու երկրների պատմության մեջ Հայաստանի նախագահի ներկայիս պետական այցն առաջինն է նախագահական մակարդակով, որը հավաստում է Հայաստան-Սինգապուր միջպետական հարաբերությունների հասունության որոշակի հանգրվանի հասնելու մասին, Սերժ Սարգսյանը նշել է, որ տպավորված է Սինգապուրի նվաճումներով, Նախագահ Թոնի Տանի և Վարչապետ Լիի հետ իր ունեցած հանդիպումներով:

«Այս տարի մենք տոնում ենք մեր երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման քսանամյակը: Կարծում եմ սա մեզ պարտավորեցնում է, որ երկուստեք անենք հնարավորը, որպեսզի մեր ժողովուրդներն ավելի լավ ճանաչեն միմյանց և մեր հարաբերությունները որակական վերընթաց զարգացում ապրեն»,-ընդգծել է Նախագահ Սերժ Սարգսյանը: